Προβολή πληροφοριών έργου
| Επιστροφή | |
|---|---|
| Κωδικός | 6506 |
| Τίτλος Έργου | Ανάπτυξη καινοτόμων διαγνωστικών εργαλείων για ανίχνευση και χαρακτηρισμό Kυκλοφορούντων Kαρκινικών Kυττάρων (ΚΚΚ) στο αίμα των ασθενών (JUNBlood) |
| MIS | 5067530 |
| Επιστ. Υπεύθυνος | Κωτσάκης Αθανάσιος |
| Προϋπ/σμός | 53.250,00 € |
| Τμήμα | Τμήμα Ιατρικής |
| Φορέας Χρημ/σης | ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ-ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ-ΕΥΔΕ ΕΤΑΚ |
| Αρχή | 2020-06-16 |
| Τέλος | 2024-03-31 |
| Περιγραφή | Το έργο αυτό στοχεύει στην ανάπτυξη ενός νέου αποτελεσματικού διαγνωστικού εργαλείου για την απομόνωση και τον χαρακτηρισμό των Κυκλοφορούντων Καρκινικών Κυττάρων (ΚΚΚ) στο αίμα ασθενών με νεοπλασία. Η υγρή βιοψία είναι ταχέως αναπτυσσόμενο πεδίο και ανήκει στην μοντέρνα εξατομικευμένη προσέγγιση της θεραπευτικής του καρκίνου. Τα υκλοφορούντα Καρκινικά Κύτταρα (ΚΚΚ) είναι η ακρογωνιαία λίθος της υγρής βιοψίας. Πρόκειται για κύτταρα που εξέρχονται του πρωτοπαθούς όγκου πολύ νωρίς κατά την ογκογένεση μπαίνουν μέσα στα αγγεία και μεταναστεύουν σε άλλα όργανα, δημιουργώντας τις μεταστάσεις οι οποίες είναι κυρίως υπεύθυνες για την κακή έκβαση της νόσου. Είναι λοιπόν χρήσιμο να εντοπίζεται εγκαίρως η διασπορά των ΚΚΚ στο αίμα των ασθενών. Επίσης τα ΚΚΚ διαθέτουν ιδιαίτερα φαινοτυπικά και μοριακά χαρακτηριστικά που τα καθιστούν ανθεκτικά στην συνήθη χημειοθεραπεία. Συγκεκριμένα πρόκειται για κύτταρα συνήθως μη πολλαπλασιαζόμενα, που συχνά έχουν απωλέσει των επιθηλιακό τους χαρακτήρα και επομένως βρίσκονται σε επιθηλιο-μεσεγχυματική μετατροπή (EMT). Είναι λοιπόν αδύνατο να εντοπιστούν και να χαρακτηριστούν με επιθηλιακούς δείκτες όπως είναι οι Κυτταροκερατίνες που συνηθώς χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα. Από την άλλη πλευρά οι μεσεγχυματικοί δείκτες που έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση των καρκινικών κυττάρων στο αίμα, όπως η βιμεντίνη, εκφράζονται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στα κύτταρα του αίματος, καθιστώντας την διάκριση των ΚΚΚ αδύνατη μέσα στο δείγμα. Πρόσφατες μελέτες του εργαστηρίου μας σε ασθενείς με καρκίνο μαστού, ανέδειξαν ένα νέο συνδυασμό βιοδεικτών που μπορεί να χαρακτηρίσει αποτελεσματικά τα ΚΚΚ. Συγκεκριμένα η συνδυασμένη ανίχνευση του υποδοχέα χημειοκίνης CXCR4 και του μεταγραφικού παράγοντα JUNB μπορεί να διακρίνει αποτελεσματικά τα ΚΚΚ στο αίμα των ασθενών. Ποσοτικοποίηση δε της έκφρασης των πρωτεϊνών αυτών έδειξε πως τα κύτταρα του αίματος εκφράζουν πολύ χαμηλά ποσοστά του μεταγραφικού παράγοντα καθιστώντας το JUNB ένα πολύ καλό βιοδείκτη για την αναγνώριση των καρκινικών κυττάρων στο αίμα. Επιπλέον εντοπίστηκαν σε περισσότερους από τους μισούς ασθενείς κύτταρα αρνητικά για κυτταροκερατίνες, αλλά θετικά για JUNB με χαρακτηριστικά νεοπλασματικών κυττάρων (ΚΚΚ), υποδηλώνοντας πως το JUNΒ είναι αποτελεσματικότερος βιοδείκτης από τις κυτταροκερατίνες. Επιπροσθέτως, ασθενείς που είχαν JUNB-θετικά KKK στο αίμα τους είχαν κακή πρόγνωση. Σκοπός λοιπόν του παρόντος έργου είναι: A) να διερευνηθεί με ανοσοφθορισμό και Real time PCR η παρουσία και η προγνωστική αξία της ύπαρξης CXC4/JUNB-θετικών KKK σε μία επιπλέον προοπτική ομάδα ασθενών με μεταστατικό καρκίνο μαστού, προκειμένου να επιβεβαιωθούν τα παραπάνω ευρήματα. Β) να διερευνηθεί η χρησιμότητα της διαγνωστικής μεθόδου και σε άλλους τύπους καρκίνου, όπως αυτός του πνεύμονα (μικροκυτταρικός) ο οποίος είναι εξαιρετικά επιθετικός καθώς επίσης και σε ασθενείς με καρκίνο του προστάτη. Γ) τέλος θα διερευνηθεί ο συνεντοπισμός του JUNB και του PD-L1 στα ΚΚΚ με ανοσοφθορισμό και κυτταρομετρία ροής, προκειμένου να διερευνηθεί αν η ανίχνευση JUNB(+)/PD-L1(+) κυττάρων μπορεί να αποτελέσει ένα βιοδείκτη επιλογής ασθενών για ανοσοθεραπεία πέραν των συνήθων. Η μελέτη του συνδυασμού αυτού επιλέχθηκε διότι το PD-L1 επάγεται από τον JUNB και μελέτες του εργαστηρίου μας έχουν δείξει πως τα μόρια PD-1/PD-L1 εκφράζονται στα ΚΚΚ και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιοδείκτες για την ανοσοθεραπεία. Είναι άλλωστε γνωστό πως τα τελευταία χρόνια η ανοσοθεραπεία έχει επιφέρει επανάσταση στη θεραπεία πολλών τύπων καρκίνου συμπεριλαμβανομένου και του πνεύμονα. Τα ΚΚΚ παρόλο που η προγνωστική τους αξία έχει τεκμηριωθεί πολλά χρόνια τώρα η κλινική τους χρήση είναι περιορισμένη και αυτό λόγω της δυσκολίας ανεύρεσης και χαρακτηρισμού τους. Το προτεινόμενο έργο λοιπόν έρχεται να διευκολύνει την ανίχνευση αυτών των κυττάρων με την χρήση νέων ειδικώνβιοδεικτών γι' αυτά τα κύτταρα και την δημιουργία ενός εύκολου διαγνωστικού τεστ που θα είναι απλό στην καθημερινή εργαστηριακή πρακτική. |
| Περατωθέν | 0 |
| ΕΠΕΑΕΚ | 0 |
| Τελική Εκθεση | 1 |
| Αρ.Συνεδρίασης | 13/2020 |
| Ημερ/νία Ενταξης | |
| Κωδ.Ενταξης | |
| Ετος Περάτωσης | 2024 |
| Είδος Έργου | ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ |
| Επιχ.Πρόγρ. | ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ |
| Ταμείο | ΕΤΠΑ |
| Τύπος Έρευνας | ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ |
| Προέλευση | ΕΣΠΑ (2014-2020) |
| Φορείς | ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ |